Witaminy A, C i E – jak wspierają skórę i dlaczego warto zadbać o ich prawidłowy poziom?

Chcesz codziennie budzić się z promienną skórą? To nie tylko kwestia pielęgnacji zewnętrznej. Klucz leży w składnikach aktywnych, które od środka wspierają Twoją skórę w walce z oznakami starzenia. Poznaj działanie witamin A, C i E – antyoksydacyjnego trio, które może znacząco wspierać kondycję skóry.

Wolne rodniki i ich wróg – antyoksydanty

Wolne rodniki to aktywne cząsteczki, które w normalnych warunkach uczestniczą w wielu procesach w naszym organizmie (1,2). Ich głównym źródłem są liczne czynniki zewnętrzne, należą do nich m.in.: promieniowanie UV, zanieczyszczenia powietrza, dym tytoniowy czy niewłaściwa dieta (3).

Kiedy powstaną w nadmiarze, może to powodować zaburzenie równowagi zwane stresem oksydacyjnym. Dla organizmu może oznaczać to dysfunkcje i dolegliwości (3), w tym np. przyspieszony proces starzenia skóry, mniejszą ilość fibroblastów, odpowiedzialnych za produkcję kolagenu i elastyny, zaburzenie aktywności melanocytów, osłabienie zdolności skóry do ochrony przed działaniem promieniowania UV.

Na szczęście organizm posiada naturalne mechanizmy obronne przed wolnymi rodnikami – przeciwutleniacze (antyoksydanty). Substancje te neutralizują wolne rodniki, uniemożliwiając reakcje utleniania, przy okazji naprawiając już powstałe uszkodzenia (2). Do ważniejszych należą witaminy A, C i E, które na co dzień dostarczamy sobie wraz z pełnowartościową dietą. W niektórych przypadkach korzystne może okazać się dodatkowe wsparcie w postaci suplementacji.

Antyoksydacyjne właściwości witaminy A

Witamina A (retinoid) jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, wzrostu
i rozwoju komórek, zachowania dobrego wzroku czy reprodukcji. Jest też bardzo istotna dla zdrowia skóry, odgrywając istotną rolę  w zapobieganiu jej starzenia się.

Trzy top korzyści dla skóry (4):

• wpływa na poprawę tekstury i elastyczności skóry, poprzez stymulację produkcji kolagenu, podstawowego białka strukturalnego skóry, odpowiadającego za utrzymanie jędrności skóry,
• jest niezbędna do rozwoju i naprawy komórek, uszkodzonych choćby przez ekspozycję na promieniowanie UV i widocznych w postaci np. przebarwień posłonecznych,
• bierze udział w produkcji sebum, oleju wytwarzanego przez skórę, który pomaga utrzymać jej nawilżenie.

Z retinoidami należy jednak uważać, ważne jest stopniowe ich wprowadzanie przy jednoczesnym monitorowaniu reakcji skóry, szczególnie u osób ze skórą wrażliwą. Nie jest również wskazane stosowanie w okresie ciąży (5).

Witamina C: silny sprzymierzeniec w walce z wolnymi rodnikami

Witamina C, zwana również kwasem askorbinowym, dzięki swojej budowie ma silne właściwości neutralizowania wolnych rodników i stresu oksydacyjnego, stanowi kluczową obronę przed uszkodzeniami środowiskowymi skóry.

Co jeszcze robi dla skóry? (3,4,5):

• wspiera enzymy, które stabilizują włókna kolagenowe, tworząc barierę skórną,
• wpływa na hamowanie enzymu odpowiedzialnego za produkcję melaniny (co wpływa z kolei na zmniejszanie przebarwień),
• korzystanie działa na obszary nadmiernej pigmentacji, wyrównując koloryt,
• wspiera działanie przeciwutleniające witaminy E, dzięki czemu witamina E pozostaje aktywna dłużej,
• odgrywa zasadniczą rolę w syntezie kolagenu, działając jako wsparcie dla enzymów, które stabilizują włókna kolagenowe.

Ochrona lipidowej warstwy skóry dzięki wsparciu witaminy E

Ta witamina ma niezwykłą zdolność do wychwytywania i neutralizacji wolnych rodników, ich niejako „wymiatania”. Dodatkowo chroni błony komórkowe przed uszkodzeniem komórek, które zachodzi, gdy wolne rodniki reagują z lipidami w błonach komórkowych (3,5).

Ma właściwości nawilżające i chroni przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem UVB. Dzięki temu przyczynia się do zdrowszego i młodszego wyglądu (3,5).

Gdzie znajdziemy ją w diecie? (3)

• w olejach roślinnych (słonecznikowy, rzepakowy, oliwa z oliwek),
• nasionach i orzechach (migdały, orzechy laskowe, orzechy włoskie, pestki słonecznika, pestki dyni),
• jajkach i drobiowym mięsie.

Witaminy A, C, E – synergia działania przeciwutleniaczy

To mocne trio antyoksydantów wykazuje względem siebie synergistyczne działanie. Szczególnie istotne jest ich współdziałanie w celu wsparcia ochrony skóry przed szkodliwym wpływem wolnych rodników i wspomagania produkcji kolagenu.

Ich połączenie może być korzystniejsze w redukowaniu oznak starzenia i ochronie przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem UV, niż stosowanie każdej z nich osobno. A wszystko dla zachowania promiennej skóry każdego dnia.

Witaminy A, C, E warto dostarczać wraz z codzienną, prawidłowo zrównoważoną dietą, łącząc w posiłkach produkty będące ich źródłem. W przypadku, gdy wystąpi potrzeba ich dodatkowej suplementacji, na rynku znajdziemy szeroką gamę produktów. Przy wyborze odpowiedniego suplementu diety warto zwrócić uwagę również na inne składniki aktywne, jak np. kolagen czy kwas hialuronowy oraz te wspierające skórę, jak biotyna, selen czy miedź.

Na podstawie:

1. Kulbacka J., Saczko J., Chwiłkowska A. Stres oksydacyjny w procesach uszkodzenia komórek. Polski Merkuriusz Lekarski, styczeń 2009, 44-47.
2. Czajka A. Wolne rodniki tlenowe a mechanizmy obronne organizmu. Nowiny Lekarskie 2006, 75, 6, 582-586.
3. Pham-Huy, L. A., He, H., & Pham-Huy, C. (2008). Free radicals, antioxidants in disease and health. International Journal of Biomedical Science: vol. 4 no. 2, June 2008, 89-96.
4. Dayel SB, Hussein RS. Vitamin Deficiencies and Their Impact on Skin Function. International Journal of Biomedicine. 2023;13(2):205-209.
5. Zegarska B., Rudnicka L., Narbutt J., Chlebus E. i inni. Zastosowanie dermokosmetyków w praktyce klinicznej. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Część 1. Przeg Dermatol 2023, 110, 121–132.